April 8, 2020

บ้านที่ผู้สูงอายุอยู่แล้วสบายต้องเป็นอย่างไร??
เรื่องควรรู้สำหรับออกแบบบ้านเพื่อผู้สูงอายุ
ในปัจจุบันนั้นอัตราส่วนประชากรของผู้สูงอายุทั่วโลกกำลังสูงขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งเนื่องมาจากคุณภาพชีวิตและเทคโนโลยีด้านการแพทย์นั้นส่งเสริมให้คนเรามีอายุที่ยืนยาวมากขึ้น แต่อีกเหตุผลสำคัญคืออันตราการเกิดของประชากรในช่วงหลายปีที่ผ่านมาค่อนข้างลดน้อยลงอย่างน่าตกใจ ซึ่งประเทศไทยก็เป็นหนึ่งในประเทศที่มีการเคลื่อนไหวไปในทางนั้นเช่นกัน จากทิศทางการเพิ่มจำนวนของผู้สูงอายุนั้นส่งเสริมให้เทรนด์หลาย ๆ อย่างเริ่มหันมาให้ความสำคัญกับผู้สูงอายุมากขึ้นเพื่อที่จะดูแลและช่วยเหลือให้พวกเค้านั้นสามารถใช้ชีวิตกับสังคมรอบข้างได้อย่างมีความสุข
สิ่งสำคัญหนึ่งซึ่งหลีกเลี่ยงไม่ได้เลยคือ เรื่องที่พักอาศัยที่เหมาะกับผู้สูงอายุนั้น มีส่วนช่วยให้การใช้ชีวิตของพวกเค้าง่ายดายและปลอดภัยขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญ แม้ว่าการมีสถานดูแลผู้สูงอายุอาจจะเป็นทางเลือกของหลายๆคน แต่โดยส่วนใหญ่แล้ว ผู้ที่มีบ้านเป็นของตัวเองย่อมอยากที่จะอาศัยในบ้านของตัวเองและมีลูกหลานอยู่กันอย่างพร้อมหน้า เพราะฉะนั้นการออกแบบและปรับปรุงที่พักอาศัยให้เอื้ออำนวยต่อการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุจึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง และนี่คือข้อเสนอแนะเพื่อเตรียมพร้อมบ้านของคุณให้เหมาะกับผู้สูงอายุที่ทุกคนรัก

จากหน้าบ้านถึงหลังบ้าน
การเลือกกลไกต่าง ๆ ในการใช้งานนั้นควรจะเป็นชนิดที่สามารถใช้งานง่ายและมีส่วนช่วยทุ่นแรงสำหรับการใช้ อย่างเช่นลูกบิดประตูนั้น ควรจะเลือกเป็นชนิดที่มีมือจับถนัดและสามารถใช้มือกดเพื่อเปิดได้ โดยหลีกเลี่ยงชนิดที่เป็นลูกบิด หรือ ตัวล๊อคที่ใช้นิ้วใดนิ้วหนึ่งเพื่อปลดล๊อค ความกว้างประตูและทางเดินในบ้านควรจะกว้างพอที่รถเข็นสามารถผ่านได้สะดวก การเลือกใช้ สวิตช์ไฟในบ้านนั้นควรเป็นแบบ rocker panel ที่สามารถกดได้ การเริ่มการใช้งานในบ้านด้วยระบบ automatic ก็เป็นอีกทางเลือกเพื่อความสะดวกสบาย เช่น ระบบล๊อค อัตโนมัติ, ระบบแสงสว่างในบ้าน,ระบบปรับอากาศ ที่สามารถสั่งการได้จากโทรศัพท์ของคุณหรือ tablet ที่มีหน้าจอกว้างและง่ายต่อการใช้สำหรับผู้สูงอายุ ตำแหน่งห้องที่ใช้งานบ่อยควรอยู่ที่ชั้นล่างของบ้านเพื่อลดการใช้บันได
ผนัง
การตกแต่งผนังห้องด้วย Wainscoting หรือ ผนังที่มีส่วนยื่นนูนออกเพื่อความสวยงามยังสามารถช่วยเป็นที่พยุงหรือพิงเพื่อรักษาสมดุลเวลาเดินภายในบ้านได้ นอกจากนี้ยังมีการติดตั้ง chair rails หรือชั้นวางของต่าง ๆ ที่ยื่นออก มาจากส่วนผนังห้อง มีพื้นที่กว้างพอให้หยิบจับและแข็งแรงพอด้วยการยึดติดกับผนังก็สามารถช่วยได้เช่นกัน การเลือกผิววัสดุนั้นควรหลีกเลี่ยงพื้นผิวที่มันเงา เพื่อลดความผิดพลาดของการมองเห็นความตื่นลึกและการหักเหของแสง
แสง
ผู้เชี่ยวชาญจาก the aging in place แนะนำว่าควรใช้ไฟที่ให้แสงอยู่ที่ค่าอุณหภูมิ 2,700 - 3,000 การลดการซ่อมแซมเป็นปัจจัยหนึ่งของการใช้ไฟฟ้า โดยแนะนำให้ใช้ ไฟ LED มากกว่าใช้หลอกไส้ และยังแนะนำให้ทำ สวิตช์ไฟที่ความคุมได้สองทาง เช้าเปิดไฟได้ที่ทางเข้าห้องนอนและสามารถปิดไฟได้ที่หัวเตียง นอกจากนี้ ตำแหน่ง ปลั๊กไฟนั้นควรอยู่สูงจากระดับพื้นประมาณ 50 – 60 เซนติเมตร เพื่อลดระยะการก้มลงของผู้สูงอายุ


พื้น
เลือกใช้พื้นที่มีผิวเรียบและมีความนิ่ม เช่น พื้นไม้ คอร์ก (Cork) ยาง linoleum หรือ เสื่อน้ำมัน ซึ่งจะช่วยรับลดแรงกระแทกต่อข้อต่อต่าง ๆ การปูพื้นควรปูให้เรียบและไม่ต่างระดับ ถ้าหลีกเลี่ยงไม่ได้ ควรมีการทำสัญลักษณ์ที่ชัดเจนเพื่อเตือนตำแหน่งดังกล่าว เช่น การเปลี่ยน วัสดุ พื้นผิว หรือ สี แต่ก็ยังคงหลีกเลี่ยงวัสดุสะท้อนแสงเช่นเดิม ลดการตกแต่งพื้นด้วยพรมที่วางปูเป็นบางส่วน เพราะอาจจะเกิดการเดินสะดุดได้

ห้องครัว
พื้นที่ในห้องครัวสำหรับผู้สูงอายุควรจะจัดวางของที่สามารถหยิบจับได้ง่าย ลดการก้มหรือหยิบจับจากที่สูงหรือต่ำเกินไป พื้นที่เตรียมอาหารควรจะมีเก้าอี้ หรือพื้นที่ให้สามารถพิงเพื่อลดการยืนเป็นเวลานานได้ ติดตั้งตู้เก็บของต่างๆไม่ให้สูงเกินไปหรือเลือกเป้นแบบลิ้นชักใส่ของแทนการวางตู้เพื่อการเข้าถึงการใช้งานที่ง่ายขึ้นของผู้สูงอายุ เลือกการติดตั้งมือจับแบบ D-type เพื่อที่จะสามารถเปิดปิดลิ้นชักได้สะดวกยิ่งขึ้นและใช้แรงน้อยกว่ามือจับแบบอื่นๆ พื้นที่ทำอาหารควรใช้ระบบเตาไฟฟ้าเพื่อลดโอกาสการเกิดอันตรายจากการหยิบจับหรือโดนไฟโดยตรง
ห้องน้ำ
สำหรับในส่วนห้องน้ำสำหรับผู้สูงอายุนั้นควรจะมีการจัดที่นั่งเพื่อสำหรับนั่งอาบน้ำได้ พื้นควรเป็นวัสดุที่ไม่ลื่น และ ติดตั้งราวจับรอบห้องน้ำเพื่อให้สามารถช่วยในการพยุงตัวได้ ห้องน้ำควรเป็นห้องน้ำแบบ walk-in shower หลีกเลี่ยงการทำขั้นต่างระดับ หรือ ขอบกันพื้นเปียกกันแห้ง เพื่อลดโอกาสการสะดุด และล้มในห้องน้ำ แต่ให้ใช้สีเพื่อแบ่งแยกโซนการใช้งานแทน ห้องน้ำควรจะแบ่งเป็นสีพื้นและสีผนังห้องน้ำเพื่อง่ายต่อการแยกขอบเขตและมิติจะช่วยให้ผู้สูงอายุแยกแยะพื้นที่ต่างๆได้อย่างชัดเจน
ระบบช่วยเหลือฉุกเฉินและระบบอัตโนมัติในบ้าน
สุดท้ายนี้การติดตั้งระบบช่วยเหลือฉุกเฉินเพื่อแจ้งเตือนเมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันขึ้น เช่นการติดตั้ง motion sensor ตรวจจับการกระแทกในที่เสี่ยงต่าง ๆ เช่น ห้องน้ำ เพื่อตรวจจับการล้ม และ ให้ความช่วยเหลือได้ทันเวลาต่อผู้สูงอายุ นอกจากนี้การเสริมด้วยเทคโนโลยีใหม่ๆ ด้วยระบบอัตโนมัติในบ้าน เช่น ระบบการสั่งงานด้วยเสียง ต่อเครื่องใช้ไฟฟ้า ระบบส่องสว่าง การติดตั้ง ลิฟท์ขนาดเล็กในบ้านหากที่พักอาศัยมีหลายชั้น หรือการ ติดตั้งระบบ smart home เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจเช่นกัน
Reference
Kalita, A. (2017, October 23). Everything You Should Know About Designing a Home for Aging in Place. Retrieved april 2020, from architecturaldigest: https://www.architecturaldigest.com/story/aging-in-place-guide
Usher, M. (2018, October 30). To Design for the Elderly, Don't Look to the Past. Retrieved May 2020, from archdaily: https://www.archdaily.com/904759/to-design-for-the-elderly-dont-look-to-the-past


April 8, 2020